Podział działki (nieruchomości) zostaje zatwierdzony przez organ administracyjny, poprzez wydanie odpowiedniej decyzji. Aby wszcząć postępowanie o podział nieruchomości, należy wykazać interes prawny. Organy przyjmują za orzecznictwem, że stroną postępowania może być tylko właściciel lub użytkownik wieczysty (odpowiednio współwłaściciel lub współużytkownik wieczysty). Nie może natomiast być uczestnikiem postępowania podmiot, któremu przysługuje prawo najmu lub dzierżawy do dzielonej nieruchomości.

Reasumując, najczęściej podział działki wszczyna postępowanie, w którym uczestniczyć może tylko jej właściciel (użytkownik wieczysty), natomiast sąsiadom nie przysługuje takie prawo. Co do zasady, tak przyjęty model postępowania nie powinien nieść za sobą żadnego ryzyka dla właścicieli nieruchomości sąsiadujących. Podział działki nie przesądza o przeznaczeniu nowo wydzielonych działek lub sposobie i intensywności ich zagospodarowania.

Jednakże zdarzają się sytuacje, kiedy dokonywany podział może mieć wpływ na działki sąsiednie. Taka sytuacja miała miejsce w stanie faktycznym będącym podstawą wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 lipca 2020 r. sygn. akt I OSK 3309/19. Postępowanie podziałowe, którego wynikiem miało być wydzielenie drogi wewnętrznej, zostało uznane przez sąd za postępowanie, w którym przymiot strony powinien zostać nadany sąsiadom. Zgodnie z przyjętą argumentacją wydzielenie na sąsiadującej działce drogi, może wpłynąć na prawa lub obowiązki właścicieli sąsiedniej nieruchomości. Przede wszystkim należy mieć na uwadze ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, co do możliwości zabudowy działki sąsiadującej z drogą. W tym przodku determinowało to linię zabudowy działki sąsiadującej.

Mając na uwadze powyższe, należy pozytywnie ocenić przyjętą linię orzeczniczą, pozwalającą na zabezpieczenie interesów sąsiadów w postępowaniu podziałowym. Warto zatem podjąć argumentację z organem i złożyć wniosek o dopuszczenie do postępowania, co pozwala na udział w nim i aktywną ochronę interesów właścicieli sąsiadujących działek.